حمله ماکرون به ترامپ؛ محکومیت محدودیت ویزایی آمریکا علیه چهرههای اروپایی
تنشهای سیاسی میان اروپا و ایالات متحده بار دیگر وارد مرحلهای تازه شده است. اینبار، امانوئل ماکرون، رئیسجمهور فرانسه، بهطور علنی به تصمیم دولت آمریکا در اعمال محدودیتهای ویزایی علیه تیری برتون و چهار چهره اروپایی دیگر واکنش نشان داده و آن را اقدامی «ارعابآمیز» و تهدیدی مستقیم علیه حاکمیت دیجیتال اروپا توصیف کرده است. ماکرون در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) تأکید کرد که فرانسه این اقدامات را بهشدت محکوم میکند و در کنار کمیسیون اروپا و سایر شرکای اروپایی، از استقلال نظارتی اتحادیه اروپا دفاع خواهد کرد.
این موضعگیری در حالی مطرح میشود که روابط فراآتلانتیکی در ماههای اخیر، بهویژه در حوزه فناوری، دادههای دیجیتال و تنظیمگری پلتفرمهای بزرگ آمریکایی، با چالشهای جدی مواجه بوده است. اتحادیه اروپا طی سالهای گذشته با تصویب قوانینی مانند قانون خدمات دیجیتال (DSA) و قانون بازارهای دیجیتال (DMA) تلاش کرده است سلطه شرکتهای بزرگ فناوری آمریکایی را محدود کرده و چارچوب مستقلی برای حکمرانی دیجیتال خود ایجاد کند؛ روندی که بارها با نارضایتی واشنگتن و لابیهای قدرتمند فناوری همراه شده است.
ماکرون در پیام خود صراحتاً اعلام کرده که محدودیتهای ویزایی آمریکا نه یک اقدام اداری ساده، بلکه تلاشی هدفمند برای اعمال فشار سیاسی و تضعیف تصمیمگیری مستقل اروپا است. به گفته رئیسجمهور فرانسه، این اقدامات ماهیتی «اجباری» دارند و تلاش میکنند پیام روشنی به نهادهای ناظر و چهرههای تأثیرگذار اروپایی ارسال کنند: عقبنشینی از مقررات سختگیرانه علیه غولهای فناوری.
در این میان، اشاره مستقیم ماکرون به نام تیری برتون، کمیسر سابق بازار داخلی اتحادیه اروپا و یکی از چهرههای کلیدی در تدوین سیاستهای دیجیتال اتحادیه، اهمیت ویژهای دارد. برتون در سالهای اخیر بهعنوان یکی از منتقدان اصلی شرکتهای بزرگ فناوری آمریکایی شناخته شده و نقش فعالی در پیشبرد قوانین محدودکننده علیه آنها ایفا کرده است. محدودیت ویزایی علیه چنین چهرههایی از دید پاریس، نهفقط یک اقدام دیپلماتیک، بلکه دخالت در حاکمیت سیاسی و اقتصادی اروپا تلقی میشود.
ماکرون همچنین تأکید کرده است که فرانسه این موضوع را بهتنهایی پیگیری نخواهد کرد و هماهنگی کامل با کمیسیون اروپا و سایر کشورهای عضو اتحادیه در دستور کار قرار دارد. این هماهنگی میتواند زمینهساز واکنشهای متقابل سیاسی یا حتی اقتصادی علیه آمریکا شود؛ مسئلهای که احتمال تشدید تنش میان بروکسل و واشنگتن را افزایش داده است.
اظهارات تند رئیسجمهور فرانسه علیه تصمیم دولت ترامپ، نشاندهنده عمق اختلافات دو سوی آتلانتیک بر سر مفهوم حاکمیت دیجیتال است. اروپا در تلاش است خود را از وابستگی فناورانه به آمریکا رها کند، در حالی که ایالات متحده چنین رویکردی را تهدیدی برای منافع شرکتهای بزرگ خود میداند. این تقابل، اکنون از سطح قوانین و بیانیهها عبور کرده و وارد فاز اقدامات عملی و تقابلی شده است.