پورمحمدی: پول گرانی بنزین برای دولت مهم نبود؛ تغییر رفتار مردم مهم بود

اظهارات تازه رئیس سازمان برنامه و بودجه، بار دیگر بحث‌های گسترده‌ای را درباره اهداف اصلی گرانی بنزین در کشور به راه انداخته است. پورمحمدی در سخنانی صریح اعلام کرد که پول حاصل از افزایش قیمت بنزین اساساً برای دولت اولویت نداشته و آنچه برای سیاست‌گذاران اهمیت داشته، تغییر رفتار مصرفی مردم بوده است؛ موضوعی که به گفته او، اکنون نشانه‌هایش در جامعه قابل مشاهده است.

به گفته رئیس سازمان برنامه و بودجه، پس از اجرای سیاست افزایش قیمت بنزین، تعداد تقاضاها برای تعویض خودروها و موتورسیکلت‌های فرسوده به‌طور محسوسی افزایش یافته است. این افزایش تقاضا از نگاه دولت، یک نشانه مثبت تلقی می‌شود؛ چرا که ناوگان فرسوده یکی از عوامل اصلی مصرف بالای سوخت، آلودگی هوا و هزینه‌های سنگین انرژی در کشور به شمار می‌رود.

پورمحمدی با اشاره به اینکه سیاست قیمتی بنزین صرفاً با هدف کسب درآمد اجرا نشده، تأکید کرد: تجربه سال‌های گذشته نشان داده که قیمت‌گذاری انرژی مستقیماً بر الگوی مصرف تأثیر می‌گذارد. از نگاه دولت، افزایش قیمت بنزین باعث شده بخشی از جامعه به سمت استفاده کمتر از خودروهای شخصی، نوسازی وسایل نقلیه و انتخاب گزینه‌های کم‌مصرف‌تر حرکت کند.

او همچنین تصریح کرد که تمرکز اصلی سیاست‌گذاران، مدیریت تقاضای سوخت و کاهش تبعات اقتصادی و زیست‌محیطی مصرف بی‌رویه بنزین بوده است. در این چارچوب، افزایش قیمت بنزین به‌عنوان یک ابزار اصلاحی دیده شده، نه یک منبع درآمدی برای جبران کسری بودجه دولت؛ ادعایی که همواره محل مناقشه میان افکار عمومی و کارشناسان اقتصادی بوده است.

اظهارات پورمحمدی در شرایطی مطرح می‌شود که گرانی بنزین همواره یکی از حساس‌ترین موضوعات اجتماعی و اقتصادی در ایران محسوب می‌شود. منتقدان این سیاست معتقدند افزایش قیمت سوخت، فشار مستقیمی بر معیشت مردم وارد می‌کند، در حالی که دولت بر این باور است که اصلاح الگوی مصرف و تغییر رفتار شهروندان در بلندمدت به نفع اقتصاد و محیط‌زیست خواهد بود.

رئیس سازمان برنامه و بودجه با اشاره به رشد تقاضا برای جایگزینی خودروها و موتورسیکلت‌های فرسوده، تلاش کرد این آمار را به‌عنوان شاهدی عینی بر تحقق اهداف سیاست افزایش قیمت بنزین معرفی کند. به گفته او، کاهش مصرف سوخت، نوسازی ناوگان حمل‌ونقل و کنترل آلودگی هوا، از مهم‌ترین دستاوردهای این رویکرد است.

با این حال، این سخنان بار دیگر بحث شفافیت در محل هزینه‌کرد منابع حاصل از گرانی بنزین و اثربخشی واقعی این سیاست را به کانون توجه افکار عمومی بازگردانده است؛ بحثی که به نظر می‌رسد همچنان ادامه‌دار خواهد بود.